Bài báo khoa học

Nhận diện hành động nói thuộc lời dẫn thoại cho hành động nhận xét qua lời thoại nhân vật trong tiểu thuyết Ma Văn Kháng gồm 4 tiểu nhóm: dựa vào các động từ, ngữ động từ thuộc nhóm nói năng kết hợp với việc miêu tả không gian xuất hiện của vai nói; dựa vào nhóm động từ chỉ cách thức nói năng mang sắc thái biểu cảm; dựa vào nhóm từ ngữ chỉ đặc điểm vận động cơ thể của vai nhận xét; dựa vào nhóm từ ngữ miêu tả trạng thái tâm lý, thái độ của vai nhận xét. Qua việc mô tả và phân tích các tiểu nhóm trong hành động nói thuộc lời dẫn thoại, bài viết cho thấy để nhận diện một hành động ngôn ngữ nói chung và hành động nhận xét nói riêng, chúng ta không chỉ khảo sát các các phương tiện chỉ dẫn hiệu lực ở lời - IFIDs mà lời dẫn thoại là một chỉ dẫn vô cùng quan trọng cho việc nhận diện hành động nhận xét. Qua đó, bài viết góp phần làm nổi bật tài năng của Ma Văn Kháng, một nhà văn với nhiều phát hiện tinh tế trong mối quan hệ cảm xúc, hành động và ngôn ngữ nhân vật.